Денес (12.02.2015 12:45) повеќе домашни медиуми, меѓу кои и Република, во написот „Митов: Има напредок во односите меѓу Бугарија и Македонија“, известено беше дека одреден е датумот за разговори меѓу бугарската и македонската работна група за подготовка на Договорот за добрососедство.[1]
Во врска со ова, министерот за надворешни работи на Република Бугарија Даниел Митов, во одговор на прашање на БГНЕС изјави:
„Веќе го одредивме датумот на кој двете работни групи, од двете министерства, ќе го продолжат овој разговор. По посетата на македонскиот претседател Ѓорге Иванов на Бугарија, се разјасни дека Декларацијата од 1999 година и нејзиниот дух и содржина, треба да се вметнат во соодветниот договор, кој ќе се подготви – изјави Митов и изрази надеж дека тоа да ќе случи.“[1]
Претседателот на Република Македонија Иванов, пред неполна година навистина изјави дека е спремен да потпише Договор заснован на Декларацијата од 1999 година.
„Претседателот Ѓорге Иванов... изјави дека е подготвен веднаш и неодложно да ја потпише декларацијата за добрососедски односи со соседна Бугарија од 1999 година... предлагам ние двајцата (Иванов и Плевнелиев) да го направиме тоа веднаш и неодложно, во Софија или Скопје, изјави за МИА македонскиот претседател Ѓорге Иванов...“[2]
Што има спорно со ова, кој е проблемот Декларацијата од 1999 година да прерасне во Договор? Штом и македонскиот и бугарскиот државен врв се залагаат за нејзино прераснување во Договор значи е во обостан интерес. Но ајде да видиме.
Во написот „Зошто македонско-бугарската декларација не смее да стане договор“ пишував токму за ова:
„Со декларацијата од 1999 година, која што од македонска страна ја потпиша Љубчо Георгиевски, Македонија се откажа од заштитата на Македонците кои што живеат во Пиринска Македонија (и останатите денови на Бугарија). Ова е доволна, но не и единствена причина зошто декларацијата од 1999 година не смее да прерасне во меѓудржавен договор. Секој што се залага за нејзино унапредување во меѓудржавен договор, работи на штета на националните интереси на Македонија.“[3]
Имено во член 11 од истата таа декларацијата пишува:
„Република Македониjа изjавува дека ништо од неjзиниот Устав не може и не треба да се толкува дека претставува или некогаш ќе претставува основа за мешање на Република Македониjа во внатрешните работи на Република Бугариjа со цел да го заштити статусот и правата на лица кои не се државjани на Република Македониjа.“ [3]
Значи, според ова, само Македонија си зема обврска, без притоа и Република Бугарија да преземе еквивалентна обврска од своја страна.
Со прифаќањето Декларацијата да прерасне во Договор, и тоа во најскоро време, претседателот Иванов лекомислено застанува отворено против националните интереси на Република Македонија од само нему познати причини. Би сакал да дадам критика и за министерството за надворешни работи на Република Македонија што за овие спорни делови од декларацијата досега ништо не кажала и не објасниле како така тие не се штетни и се прифатливи. Критика заслужуваат и домашните медиуми што не им поставиле такво прашање.
Но ова не е единствената негативност во врска со Декларацијата која што, според најавата, во скоро време би требало да прерасне во Договор. За штетноста од ваквото нешто, во написот „Има сериозен проблем за нов договор со Бугарија“ Ристо Никовски пишува:
„...(Декларацијата) е потпишана на македонски и бугарски јазик, според уставите на двете земји!” Тоа е неприфатливо деградирање на македонскиот јазик бидејќи тој не е уставна категорија. Тој не произлегува од Уставот на државата, како што е претставен во Декларацијата. Напротив, во Уставот е само овенчано неговото значење како народен и мајчин јазик на мнозинското население и официјален на државата. Поентата на Софија е дека уставите се менуваат... па така и јазикот!
Тоа што и бугарскиот јазик е претставен во иста форма нема никакво значење бидејќи тој од никого не е оспорен.
5. Во дипломатијата, еднаш направен преседан, како во случајов, обврзува. При интеграцијата во ЕУ (ако до тоа и дојде?), бидете сосема уверени, Софија нема да дозволи регистрирање на македонскиот јазик, како што е случајот со сите други земји. Максимално што ќе дозволи – тоа е формулата од Декларацијата – “...македонски јазик според Уставот...”. Значи, јазикот не е автохтон туку... Исто како што е и народот, според Софија, измислен. Било од Тито, било од Коминтерната.
6. И така, чекор по чекор ама крајно систематски, диригирано од еден центар, македонштината наша се извитоперува, сe минимизира, се прави вештачка, измислена... Нема име, туку референца; нема јазик, туку нешто извадено од Уставот; народот Славомакедонци...“[4]
Декларацијата е веќе потпишана и во таа насока не можеме да повлијаеме, но можеме да спречиме истата да прерасне во Договор, затоа што „декларација“ и „договор“ не е исто и е со сосема различна тежина. Во истиот напис, за ова Никовски пишува:
„Декларација” и „договор” се сосема различни документи. Тоа е исто како да споредувате Фиќо и Мерцедес 350. И двата се автомобили ама... Особено не смее во ист кош да се става „договор за пријателство и соработка” со каков било друг договор, да не зборуваме за некаква декларација. Тоа е врвниот документ кој го потпишуваат две држави. Истиот, покрај другото, покажува и потврдува дека меѓу нив нема отворени проблеми. За жал, тоа не е случај меѓу Македонија и Бугарија. Така, логично е прашањето – дали токму затоа Софија инсистира на потпишување на таков договор? Демек, се е чисто меѓу двете држави. Со други зборови, ние се согласувме дека сме тоа што не смета Софија. Бугари. [4]
Се надевам дека одговорните во Министерството за надворешни работи на Република Македонија и претседателот Иванов ќе ги отворат очите и ќе се освестат за штетноста од прераснувањето на Декларацијата од 1999 година во Договор што се однесува до член 11, какои и деградирањето на македонскиот јазик.
[1] „Митов: Има напредок во односите меѓу Бугарија и Македонија“, Република, 12 февруари 2015
[2] „Плевнелиев не` искритикува, Иванов подготвен да ја потпише декларацијата со Бугарија“, Утрински весник, 9 мај 2014
[3] „Зошто македонско-бугарската декларација не смее да стане договор“, Интернет Македонец, 15 декември 2012
[4] Ристо Никовски „Има сериозен проблем за нов договор со Бугарија“ МКД.мк, 15 декември 2012
No comments:
Post a Comment